Koude steppe

Gedurende de ijstijden was de Noordzee een koude steppe, waar wolharige neushoorns, mammoeten, rendieren en Neanderthalers leefden. Het landschap strekte zich uit tussen Nederland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk. Tegenwoordig wordt dit gebied Doggerland genoemd.

Verdwenen land

Later bewoonde ook de moderne mens dit gebied. Na de laatste ijstijd warmde het klimaat op en stroomde het Noordzeebekken langzaam vol water. De bewoners werden geconfronteerd met een enorme verandering in landschap en leefwereld. Het wassende water steeg 1,25 meter per eeuw, tot rond 6000 v.Chr. een enorme tsunami het laatste land geheel onder water zette. Doggerland, soms ook wel ‘Atlantis van de Noordzee’ genoemd, is voor veel mensen een onbekende wereld. Maar het is een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen van Europa.

Schatkamer onder de golven?

Toch is die wereld niet helemaal verloren. Sinds vele jaren halen vissers namelijk fossielen en werktuigen omhoog in hun netten. Daarnaast doen mensen veel vondsten op Nederlandse stranden waar zand uit Doggerland is opgespoten, zoals de Zandmotor en de Maasvlakten. Vele honderden vuurstenen werktuigen, pijlpunten en bijlen van been en gewei zijn daar inmiddels gevonden, en ook resten van dieren en mensen. Dat heeft spectaculaire ontdekkingen opgeleverd, zoals de eerste Neanderthaler van Nederland, de oudste kunst van Nederland en onlangs een Neanderthalerwerktuig dat is gevat in pek. Daarvan zijn er in heel Europa slechts drie gevonden.

Bron: Rijksmuseum voor Oudheden

• Buitentekeningen